Inleiding

Op deze pagina kunt u in het kort lezen de geschiedenis en het ontstaan van de Canadese militaire erebegraafplaats te Groesbeek.

Het Canadese Militaire Kerkhof:

Toen landbouwer N. Zeinstra na de evacuatie terugkwam, zag hij op zijn landbouwgrond verschillende borden staan met het opschrift "Verboden Toegang". Hierop vertrok hij naar Burgemeester Jonkheer van Grotenhuis voor meer informatie, maar deze wist van niets en raadde Zeinstra aan om gewoon met het bewerken van zijn land te beginnen. Enige dagen later, kwam een Canadese officier verontwaardigd bij van Grotenhuis zijn beklag doen over het advies van de burgemeester, want dat stuk land was door de officier speciaal uitgezocht, om er een oorlogskerkhof op aan te leggen. De burgemeester wist hem ervan te overtuigen, dat die plaats niet erg geschikt was, omdat er een woonkern dichtbij lag, en dat het jammer zou zijn van de goede landbouwgrond. Hij beloofde de officier om te zorgen voor een goed alternatief. Hierop werd advies ingewonnen bij Dhr. Lambert Janssen (van boerderij Groenendael aan de Wylerbaan). Hij was in dienst van de Stichting Landbouwherstel, en als boerenzoon was hij goed op de hoogte van de kwaliteit van de (landbouw)grond in de Gemeente Groesbeek. Voor het te realiseren kerkhof bleken twee stukken land in aanmerking te komen: 1. Een stuk grond tegen de bosrand bij Klein Amerika, en 2. Een stuk grond halverwege aan de Zevenheuvelenweg. Beide hoog gelegen stukken grond boden uitzicht op Duitsland, hetgeen een vereiste was. Om zich te oriënteren begaf de burgemeester zich naar het land van de grootgrondbezitter Jurgens. Daar aangekomen, zag hij dat het terrein doorwoeld was door tanksporen, loopgraven en schuttersputjes. Verderop in het land lag een vernielde Duitse tank. Op de grond zag hij een leeg sigarettendoosje liggen. Hij pakte het op, en las het merk: "Sweet Corporal". Hij stak het doosje bij zich, evenals een gevonden Canadese uniformknoop. Deze voorwerpen waren voor hem voldoende aanwijzingen om te besluiten, dat dit de plaats zou moeten zijn waar het kerkhof zou moeten komen. 1. Deze mening deelde ook de onderhandelende Canadese officier. Toch wilde deze nog wel even een kijkje nemen op het andere stuk land. Per jeep reden de twee mannen door het dorp, richting Klein Amerika. Toen zij de Colonjes opreden, bemerkte de officier dat dit gebied nog niet van mijnen was gezuiverd. De burgemeester bevestigde dit. De officier trapte op de rem en zei: "Ik ga niet verder". Zijn motief was, dat hij als officier, nog veel belangrijk werk te doen had, en derhalve niet het risico wilde lopen, op een mijn te rijden. Hij bedankte de burgemeester voor zijn hulp, en met het adres van Dhr. Jurgens op zak, verdween hij richting Berg en Dal. Daar heeft hij de onderhandelingen met gunstig gevolg afgesloten.

De aanleg van het oorlogskerkhof:

  De werkzaamheden begonnen in de zomer van 1945 en de eerste aanleg, duurde twee jaar.Hiervoor bleef een groep van zes Canadesen achter in ons dorp. Zij woonden in het café van de weduwe Jacobs aan de Molenweg. Cees Luyben een bekende Groesbekenaar, wist zich te herinneren, het grote houten kruis gemaakt werd door een Frans-Canadees, die daar maanden aan gewerkt had. Het is later vervangen door een betonnen kruis. Bij de aanleg van het kerkhof, de graafwerkzaamheden en het ophalen van de lijken, zijn verschillende Groesbeekse mannen betrokken geweest. Per vrachtauto werden zij naar Duitsland gereden, om de lijken op te halen uit hun tijdelijke noodgraven, die her en der verspreid lagen. Ze werden in dekens gewikkeld, en het houten kruis waarop hun naam, rang en data stond, werd met een met canvas geisoleerde telefoonkabel om het stoffelijk overschot vastgebonden. Als de vrachtauto vol was, begon de terugrit naar de definitieve rustplaats aan de Zevenheuvelenweg te Groesbeek.

GROESBEEK CANADIAN WAR CEMETERY. Hier liggen voornamelijk Canadezen begraven, die omkwamen tijdens de heftige gevechten om het Rijnland in februari en maart 1945. De begraafplaats is ongewoon omdat vele doden die hier begraven liggen overgebracht zijn vanuit Duitsland. Zodoende is dit één van de weinige keren dat lichamen de grens over werden gebracht. De meeste slachtoffers werden begraven in het land en zelfs stad waar zij omkwamen. Voor zover kan worden vastgesteld zijn alle Canadese soldaten (op één na die begraven ligt op het Reichswald Forest War Cemetery, Duitsland) die omkwamen in de Rijnland gevechten hier herbegraven. Generaal Crerar, commandant van de Canadese landmacht in Europa, gaf een order uit dat er geen Canadese doden begraven zouden worden in Duitse grond. Dit betrof alleen de landmacht en niet omgekomen personeel van de lucht- en zeemacht.